TÜBİSAD’ın Yol Haritası
• TÜBİSAD Yönetim Kurulu Toplantıları Gerçekleşti
TÜBİSAD Yönetim Kurulu Toplantıları düzenli olarak iki ayda bir gerçekleşmektedir. Yeni dönem Yönetim Kurulu 20 Mayıs, 29 Temmuz ve 23 Eylül 2021 tarihlerinde çevrimiçi olarak toplantılarını gerçekleştirdi.
Toplantılarda, TÜBİSAD Yeni Dönem Çalışma Grupları, TÜBİSAD Yetkilendirilmiş Kuruluşu - AEEE Çalışmaları, TÜBİSAD-BAUSEM VOC-Test Projesi, TÜBİSAD Girişim Sermayesi Yatırım Fonu, TÜBİSAD “e-Ticaret Etki Analizi Raporu”, TÜBİSAD Kripto Varlık Görüşü, TÜBİSAD BİT Pazar Verileri Raporu, 12. Ulaştırma ve Haberleşme Şurası, TÜBİSAD Dijital Endeks Raporu, TBD - TÜBİSAD Yaşam Boyu Hizmet Ödülü , Kamu İletişim Çalışmaları, ABD Ticaret Müsteşarlığı 5G Çalışmaları, Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Leyla Keser’in Bilişim Hukuku Hakkında Bilgilendirmesi, Sistem Global İşbirlikleri gibi konular gündem maddeleri içinde yer aldı.
• Dijital Türkiye Platformu’nun Dijitalleşme Yolunda Türkiye 2021 Raporu açıklandı
Dijital Türkiye Platformu’nun KPMG Türkiye ile birlikte hazırladığı ‘Dijitalleşme Yolunda Türkiye’ raporu çevrimiçi düzenlenen bir toplantı ile açıklandı. Rapora göre dijital dönüşüm için artık kaybedecek vakit yok. Yeni gerçeklikte başarılı olmanın tek yolu dijital direnç kazanmak.
Toplantının açılışını Digital Europe Genel Direktörü Cecilia Bonefeld Dahl ve Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç yaptı.
Digital Europe Genel Direktörü Cecilia Bonefeld Dahl, AB’nin 2030 hedeflerini şöyle sıraladı:
- KOBİ’lerin %50’si büyük veri analizi kullanmalı (mevcut oran%12)
- KOBİ’lerin %30’u birden fazla Avrupa sınırında iş yapmalı (mevcut oran %8,4)
- Öğretmenlerin %84’ü kendini dijital teknolojileri kullanmaya hazır hissetmeli (mevcut oran %40)
- Araştırma ve yeniliklerin %10’u bilişim ve iletişim sektörlerine yapılmalı (mevcut oran %6,9)
- Avrupalı vatandaşların %75’i e-devlet kullanmalı (mevcut oran %56)
- Çalışan kadınların %6’sı bilişim ve iletişim sektöründe olmalı (mevcut oran %1,4)
- 2025’e kadar “unicorn” yatırımlarının %25’i Avrupa’da olmalı
Raporu sunan KPMG Türkiye Teknoloji Sektörü Lideri Gökhan Mataracı, dijitalleşme yolundaki Türkiye’nin 2025 hedeflerini şöyle sıraladı:
- E-devlet kullanım oranının %80’e ulaşması
- Bağlanırlık
- Bulut bilişim kullanımın %60 seviyesine gelmesi
- Dijital servis kullanımının artması
- Fırsat eşitliği
- Girişimci yaklaşımların benimsenmesi
DTP ve TBV Başkanı Faruk Eczacıbaşı: “Makineleşmenin başlamasından sonra 1970’lerde de aynı korku yaşandı. Zaman içinde gördük ki sistem kendini bir şekilde dengeliyor. Kırılımların ağır olduğu dönemlerde birtakım öngörülerle ve korkularla hareket edip uğraşmanın yersiz olduğunu görüyorum. Yeni iş yapış modelleri ve meslekler ortaya çıkıyor. Bugünkü iş ilanları ve 10 yıl öncekiler arasında bile büyük farklar var. Şu anda bir kabuk değiştirme sürecindeyiz. Bu süreçte devletlere önemli rol düşüyor. Eğitimi güncelleştirmek gerek. Teknolojiye odaklanmış eğitim şart. Amaç insanların, geleceğin ihtiyaçlarına göre şekillenmesini sağlamak. Bu yapıda devlet ve bireyler arasındaki sosyal sözleşmenin yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Raporda çok önemli veriler var bu açıdan. 10 sene sonrasından korkmayalım ama yarından itibaren de adımlarımızı gerçekçi bir şekilde atalım.”
KPMG Türkiye Başkanı ve TBV YK Üyesi Murat Alsan: “Bir robot ne zaman bilinç kazanacak? Dünyada insanlar ve hayvanlar dışındakiler için bir statü yok. Ama şimdi kabul ediyoruz ki robotlar için oluşmalı. Uzak gelecekte yapay zekânın bilinç kazanacağı öngörülüyor. Yapay zekâlı bir robotun sahibinin sorumlulukları ne olmalı, robotun özgürlüğü ne olmalı? Çok detaylı kurallar seti oluşturulması gerektiği açık. Bu konuda en sıcak çalışmalar AB’de yapılıyor. Bizim de Türkiye’de hemen yapay zekâ ve etik konulu çalışmalara başlamamız gerekiyor.”
TÜBİSAD Başkanı Levent Kızıltan: “Dijital dönüşümde insanların yetkinlik ve becerileriyle dijitalleşmeye entegre olmasından söz ediyoruz. Günümüzde kas gücüyle yapılan işler ile beyin gücüyle yapılan işler arasında uçurum giderek artıyor. Beyin gücüyle yapılan işlerde çalışan insanların, yeniden yetenek kazandırma konseptinde yapay zekâdan, makine öğreniminden ve benzer sistemlerden yararlanarak kendilerini geliştirmeleri gerekiyor. Bugün Türkiye’nin dijital beyin göçü problemi var. Avrupa’daki pek çok ülke Türkiye’yi kaynak havuzu olarak görüyor. Nitelikli insanların bugün ve gelecekte ihtiyaç duyacağı yetkinlikler neyse eğitim programlarımızı değiştirip insanları buna göre yetiştirmemiz ve yeteneği tutmamız lazım.”
TESİD Başkanı Yaman Tunaoğlu: “Türkiye’de bulut teknolojisinde iyi bir noktaya geldik. Esas fırsat aslında nesnelerin interneti ile ilgili gelişimde. Sağlık, ulaşım, tarım gibi birçok sektör bu konuda uygulamalar ve yazılımlar geliştiriyor. Türkiye güçlü bir sanayiye sahip, dijitalleşme konusunda Avrupa ile yarışacak durumdayız. Bulut teknolojilerinde de Türkiye’de belli bir noktaya geliyoruz, esas fırsat nesnelerin interneti konusunda. Sağlık, ulaşım, tarım gibi pek çok sektör nesnelerin internetine dokunan uygulamalar geliştiriyorlar. Değişim odaklı, rekabetçi olan ürünler üretmek için çaba sarf etmeliyiz.”
Rapora buradan ulaşabilirsiniz.
• “E-Ticaret Etki Analizi 2020” Raporu kamuoyuyla paylaşıldı
TÜBİSAD ve Deloitte Digital iş birliğiyle hazırlanan “TÜBİSAD Ekonominin Dönüştürücü Gücü: E-Ticaret Etki Analizi 2020 Raporu, Türkiye E-Ticaret Ekosistemine Bakış” başlıklı araştırmanın bulguları 9 Haziran 2021’de kamuoyu ile paylaşıldı. Sektör bileşenleriyle yapılan görüşmeler ve 1.500 tüketicinin görüşlerine dayanılarak oluşturulan rapor, Türkiye’nin 2020 yılında olgun e-ticaret pazarları arasına girdiğini ortaya koyarken, E-ticaret harcamalarının COVID-19 pandemisinin etkisiyle yüzde 45, e-ticarete katılan işletme sayısının 2015’ten bu yana yüzde 42 oranında arttığı gösterdi.
Rapordan çarpıcı veriler:
- Türkiye’de 2020 yılı e-ticaret harcamaları 226 milyar TL
- Tüketicilerin en çok tercih ettiği e-ticaret kanalı %91 ile e-ticaret pazaryerleri
- COVID-19 salgını sona erdikten sonra da internet satışlarının artacağını düşünen firma oranı %39
- Yerel işletmelerden yapılan e-ticaret harcaması 216 milyar TL
- E-ticaretin toplam gayri safi katma değer katkısı 253 milyar TL
- E-ticaret toplam istihdama katkısı 1,9 milyon çalışan
- E-ticaretin Türkiye’de toplam vergi katkısı 56 milyar TL
- E-ticaret bölgesel gayrisafi katma değerinin (GSKD) Türkiye bölgesel gayrisafi katma değerine oranı yüzde 5,6
- E-ticaret destekli istihdamın Türkiye istihdamına oranı %7,2
- Lojistik sektöründe tüm gönderiler içerisinde e-ticaret payı %60
Raporda e-ticaretin, lojistik ve ödeme sistemleri gibi bileşenleri arasında dijital dönüşüm süreçlerine olan katkısı da gözler önüne seriliyor. İşletmelerin yüzde 81’i internet satışlarıyla dijital yetkinliklerinin arttığını belirtiyor. Geleneksel lojistik sektöründe mikro dağıtım gibi çeviklik ve teknoloji odaklı yeni değer önerileri gelişirken, lojistik sektöründe 2020 yılında yapılan tüm gönderiler içerisinde e-ticaretin payı yüzde 60 olarak ölçülüyor. Kargo sektöründe 2020 yılında yüzde 65 istihdam artışı yaşandığı da görülüyor.
Türkiye’de e-ticaret ile birlikte elektronik ödemelerin hızla yaygınlaştığı ve benimsendiği gözlemleniyor. 2020 yılında kartlı ödemelerin toplam e-ticaret işlemleri içerisindeki payı yüzde 61 olurken, 2019’dan bugüne e-cüzdanın toplam e-ticaret işlemlerindeki pay artışının yüzde 50 olduğu görülüyor.
Raporda paylaşılan e-ticaretin faydalarının toplumsal tabana yayılması için öneriler:
- Bölgeler ve demografik sınıflar arası dijital adaptasyon seviyelerinin dengelenmesi
- Ambalaj kullanımı ve iade kolaylıklarının çevreye negatif etkisinin önüne geçilmesi
- Siber saldırılar sonucu kişilerin finansal ve özel verilerinin çalınmasının engellenmesi
- Dijital dönüşüme paralel mevcut işgücünün eğitilmesi ve istihdamın korunması
Rapora buradan ulaşılabilir.
• 2020 “Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü 2020 Pazar Verileri ve Trendleri” Raporu kamuoyuyla paylaşıldı
2020 yılı “Bilgi ve İletişim Teknoloji Sektörü Pazar Verileri ve Trendleri” raporu 8 Temmuz 2021’de çevrimiçi düzenlenen bir toplantıda açıkladı.
Sektör, TL bazında bir önceki yıla kıyasla yüzde 22 oranında büyüyerek 189 milyar TL'lik hacme ulaştı. İhracatını 10 milyar 520 milyon TL olarak gerçekleştiren sektörün istihdamı da 158 bin kişiye yükseldi. Raporda ayrıca uzaktan çalışma ve uzaktan eğitim, fiziksel dünyada sosyal mesafe, sanal sosyal hayat, e-ticaretin yükselişi, güçlü M&A aktivitesi ve Türkiye’nin ilk unicornu, artan veri kullanımı ve telekom şirketlerinin güçlü 2020 performansı, Türkiye’de bilgi ve iletişim sektöründe öne çıkan gelişmeler olarak değerlendirildi.
Açılış konuşmalarını TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Levent Kızıltan, Deloitte Türkiye Ortağı Hakan Göl, TÜBİSAD Başkanlar Konseyi Başkanı ve Index Grup Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır’ın yaptığı toplantıda sektörün 2020 performansı ve geleceği hakkında görüşler paylaşıldı.
Bilgi ve iletişim teknolojileri sektörünün de masaya yatırıldığı panelde CONTEXT Türkiye Ülke Müdürü Erol Kuseyri, TÜBİSAD Yönetim Kurulu Üyesi ve KoçSistem Genel Müdürü Mehmet Ali Akarca, TÜBİSAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Logo Elektronik Genel Müdürü Başak Kural ile TÜBİSAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Etiya Kurucu Ortağı ve CEO’su Aslan Doğan pazar beklentilerini değerlendirdiler.
TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Levent Kızıltan: “Veriler ışığında, 2025 yılında yıllık yüzde 5,3 büyüme ile 5 trilyon dolar seviyesine ulaşmış bir küresel bilgi ve iletişim pazarı görünümüne tanık olacağımızı biliyoruz. Önümüzde duran bu tabloda Türkiye’nin alacağı yeri değerlendirdiğimizde 2016 ile 2020 yılları arasında Türk Lirası bazında ortalama yıllık yüzde 20’ye yakın büyüme sevindirici olmakla birlikte, dolar bazında yaşanan yüzde 1’lik daralma ışığında kur baskısının sektörümüzün gelecek projeksiyonu üzerindeki olumsuz etkisinin aşikâr olduğunu söyleyebiliriz. Bu doğrultuda gerek sektörümüzün gerekse ülkemizin geleceğin dijital görünümünde sağlam bir konuma oturabilmesi için güçlü bir sıçramaya ihtiyacımız olduğu görülüyor. Sektörümüzün toplam ihracatının yüzde 30’un üzerinde artış göstermesi, bu sıçrama için hepimiz adına önemli bir motivasyon kaynağı. İhracattaki büyümemizin ateşleyici gücünün yüzde 35’lik payla Bilgi Teknolojileri-Yazılım kategorisi olduğunu görüyoruz. Türkiye’nin küresel dijital ekosistemde oyun kurucu bir aktör olmasının yolunun, en yoğun ticari hacme sahip olduğumuz Avrupa bölgesi için bir yazılım merkezi olmamızdan geçtiğine inanıyoruz. Bu hedefe giderken elbette politik, ekonomik ve kurumsal pek çok çözümü hayata geçirmemiz gerekiyor, ancak sorunun kendisinin ‘insani’ olduğu durumlarda her zamankinden daha hassas olmalıyız.”
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır: “COVID-19 pandemisi döneminde, 2020 yılında bilgi ve iletişim teknolojileri sektörü büyüme oranı yaklaşık yüzde 22 oldu. Özel sektör ve kamu kurumları değişen tüketici alışkanlıklarıyla süreçlerini dijitalleştiriyor. Dijital dönüşümdeki yayılma eğilimi hızla artıyor. Gelecek yıllarda sektör üzerinde etkili olacak teknolojilerin, bulut bilişim, 5G ve ötesi bağlantı teknolojileri, yapay zekâ, büyük veri, siber güvenlik ve blokzinciri teknolojileri olduğunu görüyoruz. Dijital dönüşüm politikalarının en önemli başlıklarından biri veri politikaları. Biz de Bakanlık olarak strateji ve güvenlik açılarından Türkiye’de kalması gereken verilerin tanımlanması, bunların güvenlik seviyelerinin, depolama ve iletişim standartlarının ilgili paydaşlarla belirlenmesi ve çerçeve mevzuatın oluşturulması konularında bir çaba içindeyiz. Yine Türkiye’de kalması mevzuat ile tanımlanan verinin depolanması ve işlenmesi için gereken kapasitenin tespiti ve paydaşlarla birlikte mevcut yatırımların optimizasyonunun sağlanması da öncelikli stratejik yaklaşımlarımız arasında yer alıyor. Veri iletişim ve depolama performansının artırılması, bulut bilişim, sis bilişim ve uçta hesaplama teknolojilerinin geliştirilmesi için girişimcilere, akademisyenlere ve teknoloji tedarikçilerine destek sağlamaktayız. Veri altyapısıyla birlikte çok önemli olan bir diğer husus da siber güvenlik. Bu doğrultuda Milli Teknoloji Hamlesi’nin öncelikli projelerinde oluşabilecek siber güvenlik risklerini belirleyecek ve bu risklerin bertaraf edilmesini sağlayacak tedbirleri önümüzdeki dönemde daha güçlü şekilde alacağız. Bununla birlikte Dijital Dönüşüm Ofisi’nin koordinasyonunda Bilgi ve İletişim Güvenliği Rehberini oluşturduk. Ayrıca TÜBİTAK ile bu alanda önemli projeleri hayata geçiriyoruz. TÜBİTAK BİLGEM tarafından hayata geçirilen Ahtapot, bütünleşik güvenlik sistemleri anlamında bir kurumun ihtiyaç duyacağı tüm güvenlik bileşenlerini içeriyor. Türkiye’nin ulusal yapay zekâ yol haritasını hazırladık. Başta kamu olmak üzere, yapay zekâ uygulamalarından yararlanmanın yollarını tespit ediyoruz. Yine TÜBİTAK bünyesinde Yapay Zekâ Enstitüsü’nü kurduk. Bu enstitüde Ar-Ge çalışmalarının yanı sıra ülke ölçeğinde katma değer sağlayacak projeleri hayata geçirmek üzere çalışıyoruz.”
TÜBİSAD Başkanlar Konseyi Başkanı ve Index Grup Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik: “Sanayi 4.0 ya da yeni nesil endüstride Almanya, Japonya, Çin, ABD gibi önde giden ülkeler birinci ligde yer alıyorlar. Bu ülkelerde bilişim teknolojilerinin ekonomi içinde önemli bir yere sahip olması, elbette bir tesadüf değil. Ülkelerin refah seviyesi ve bilişim sektörü arasında çok güçlü bir ilişki var. Ülkemizde de bilişim sektörünü geliştirmek için kamudan büyük kurumlara, STK’lardan girişimcilere ve KOBİ’lere kadar tüm paydaşlara görev düşüyor. Bugün dijital gelişmişlik seviyesi, ülkeler için rekabetin skor tabelasıdır. Bizim de birinci lige çıkmak ve bu tabelaya güzel sonuçlar yazmak için inanın hiçbir eksiğimiz yok. Güzel ülkemiz, olanaklarını doğru kullanarak kapsamlı bir organizasyonla bilişim toplumuna ve dijital ekonomiye ulaşacağı bir dönüşüm sıçramasına fazlasıyla istekli ve hazır. Günümüzde Türkiye’nin nitelikli büyümesine ivme kazandıracak unsur ise bilişim dopingidir!”
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
• VOC-TEST Merkezi Projesinde 4 yeni meslek standardı hazırlandı
VOC-TEST Merkezleri III Hibe Programı kapsamında desteklenen “Dijitalleşme Çağında Geleceğin Meslekleri İçin Yeni Ufuklar Projesi” Bahçeşehir Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi (BAUSEM) işbirliği ile devam ediyor. Proje kapsamında, teknik uzmanların çalışmaları ve sektör uzmanı akademisyenlerin katılımı ile düzenlenen çalıştaylar sonucunda, aşağıda yer alan dört yeni meslek standardı hazırlandı ve altı meslek standardının güncellemesi yapıldı.
HAZIRLANAN ULUSAL MESLEK STANDARTLARI
|
No
|
MESLEK ADI
|
SEVİYE (TYÇ)
|
|
1
|
Bulut Bilişim Analisti
|
5
|
|
2
|
Gömülü Sistem Geliştirici
|
5
|
|
3
|
Yapay Zekâ Sistem Analisti
|
5
|
|
4
|
Blok Zinciri Analisti
|
5
|
GÜNCELLENEN ULUSAL MESLEK STANDARTLARI
|
No
|
UMS ADI
|
SEVİYE (TYÇ)
|
|
1
|
Sistem İşletmeni
|
Seviye 4
|
|
2
|
Sistem İşletmeni
|
Seviye 5
|
|
3
|
Sistem Yöneticisi
|
Seviye 5
|
|
4
|
Yazılım Geliştirici
|
Seviye 4
|
|
5
|
Yazılım Geliştirici
|
Seviye 5
|
|
6
|
Veritabanı Yönetmeni
|
Seviye 5
|
Standart taslakları ilgili kurum ve kuruluşların görüşüne sunulmak üzere Mesleki Yeterlilik Kurumu’na gönderildi. Bununla birlikte, BAUSEM bünyesinde kurulacak VOC-Test Merkezi için proje ekibine ISO 17024 standardı eğitimi Kalite Danışmanı tarafından verilerek Kalite Yönetim Sistemi çalışmalarına başlandı. Ayrıca, Merkezin tüm süreçlerinin yönetileceği yazılım (VOC-TESTER) kullanılmaya başlandı. Bu kapsamda sınav ve belgelendirmesi yapılacak Ağ Teknolojileri Elemanı (Seviye 5) yeterliliği için soru bankası hazırlanarak yazılama yüklendi. Proje kapsamında hazırlanacak 7 adet ve güncellenecek 3 adet Ulusal Yeterlilik için çalışmalar devam ediyor.
• TÜBİSAD-TBD Yaşam Boyu Hizmet Ödülü için geri sayım başladı
1996 yılından bu yana, Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) ve Türkiye Bilişim Derneği (TBD) iş birliğiyle Türkiye bilişim sektörüne uzun yıllar hizmet etmiş, önemli katkılar sağlamış kişilere verilen “TÜBİSAD – TBD Yaşam Boyu Hizmet Ödülü” aday belirleme süreci tamamlandı. Geçtiğimiz yıl 2020 TÜBİSAD – TBD Yaşam Boyu Hizmet Ödülü, Atılım Üniversitesi Yazılım Mühendisliği öğretim üyesi ve Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Yazıcı ile 2015-2020 dönemi TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Kübra Erman Karaca’ya verilmişti. Yaşam Boyu Hizmet Ödülü, bilişim sektöründe en az 20 yıllık deneyime sahip olmak, katma değer yaratmak ve sektörün gelişimine katkıda bulunmuş olmak gibi kriterlere göre yapılan değerlendirmeler sonucunda takdim ediliyor.
• CONTEXT Distribütör Paneli Verileri
Ağırlıklı olarak Bilişim Teknolojileri ithal markaların distribütörlerinin yer aldığı satışlar incelendiğinde, CONTEX Distribütör Paneli 2021 yılı verilerine göre, ilk altı ay verileri bir önceki yılın aynı dönemi karşılaştırıldığında TL bazında yüzde 49,5’lik bir artış yaşanmıştı (USD bazında %22.4'lük bir artış). CONTEXT Distribütör Panelin kategorilerine bakıldığında, özellikle "güvenlik" kategorisinde yer alan satışlarda -gerek yazılım gerek donanım- bir önceki yıla göre yüzde 45 oranında artış görülüyor. Bunun dışında "giyilebilir teknolojiler" kategorisindeki cirosal artış da dikkat çekiyor. Akıllı saatler, akıllı bantlar, aktivite izleyici ürünler ve giyilebilir kameralar kategorilerindeki cirosal artış bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 150 seviyelerinde gerçekleşmiş durumda.