TÜBİSAD, Türkiye'nin Dijital Ekonomiye Dönüşüm Raporunu Açıkladı

TÜBİSAD : “Özel Sektörün, Kamunun ve Toplumun Dijitalleşme Hızı Artmalı”

TÜBİSAD “Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü” başlıklı raporunu T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk Özlü’nün katıldığı bir toplantı ile 14 Şubat 2018 tarihinde Ceylan Intercontinental Hotel İstanbul’da açıkladı. TÜBİSAD Başkanı Kübra Erman Karaca, Türkiye’nin yüksek teknolojiye dayalı dijital ekonomiye geçişinin ancak özel sektör, kamu ve tüm toplum kesimlerinin sahiplenmesi ile mümkün olacağını söyledi.

Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD), “Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü, Türkiye Bilişim Sektörü: Yeri, Önemi, Evrimi ve Yetenekleri” başlıklı raporunu kamuoyu ile paylaştı. TC. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk Özlü ve TÜBİSAD Başkanı Kübra Erman Karaca’nın açılış konuşmasını gerçekleştirdiği toplantıda rapor yazarları Doç. Dr. Ümit İzmen, Doç. Dr. Yılmaz Kılıçaslan ile birlikte TÜBİSAD Yönetim Kurulu Danışmanları Devrim Sönmez ve Serdar Urçar sunum yaptı.

Toplantının açılış konuşmasını yapan TC. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk Özlü, Hükümetin her alanda yerli ve milli üretim atılımını başlattığını belirterek, raporu hazırlayan TÜBİSAD’a ve paydaşlarına teşekkür etti.

“Zamanın ruhu teknolojik atılımını yapmış, bilişim altyapısını oluşturmuş, dijital dönüşümünü tamamlamış bir ülke olmamızı gerektiriyor” diyen Özlü şöyle devam etti:

Türkiye’nin dijital atılım stratejisi son derece yerinde ve hayati bir konudur. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörünün (BİTS) büyütülmesi, ilgili sektörlerde artı değer oluşturulması ekonomik açıdan paha biçilmez değerdedir. Ama diğer tarafta BİTS’in büyüyüp güçlenmesinin bizim için milli güvenlik meselesi olduğunu da unutmamamız gerekiyor.

DİJİTAL DÖNÜŞÜM PLATFORMU

Konuşmasında, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın öncülüğünde kurulan, “Sanayide Dijital Dönüşüm Platformu”nun çalışmaya devam ettiğini belirten Bakan Özlü, “Platform, ülkemiz sanayinin dijital dönüşümü için her türlü politika ve stratejiyi oluşturmak amacıyla çalışmalar yürütüyor, sanayide dijital yol haritamızı yakında sizlerle paylaşacağız” dedi.

BİLİŞİM STRATEJİK

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk Özlü, Bilişimin Türkiye için stratejik bir sektör olduğunu söyledi. Türk sanayinin ancak bilişimle büyüyebileceğini vurgulayan Özlü, “Reel sektör ile bilişimi buluşturacak, bunların eşgüdümünü sağlayacak çok daha fazla platforma ihtiyacımız var” dedi.

Bütün sektörlerin bilişim ve yazılımdan beklentilerinin çok yüksek olduğuna dikkat çeken Bakan Özlü,” Bu beklentileri karşılayacak ortak bir akıl ve vizyon ile hareket etmeliyiz” diyerek şöyle devam etti:

“Bilişimin ve dijital dönüşümün en büyük sermayesi insandır. Ülkemizin dinamik nüfusu bilimde yazılımda ve teknolojide en büyük potansiyelimizdir. Bu nedenle gençlerimize dijital değişimi yakalayacakları, katma değeri yüksek beceriler kazandırmalıyız.”

ÖNEMLİ ADIMLAR ATILDI

Toplantının açılış konuşmasını yapan TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Kübra Erman Karaca, “Çalışmanın amacı, Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) sektörünün Türkiye ekonomisindeki yerini ve önemini tespit ederek, son yıllardaki evrimini incelemek, dünyada ve Türkiye’de süregelmekte olan dijital dönüşümün Türkiye ekonomisinin önüne koyduğu fırsat ve tehditleri belirleyerek dijital dönüşüm trendini yakalayacak politika önerileri sunmaktır” dedi.

 “Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü” raporunun TÜBİSAD’ın 2012 yılında yayımladığı “Atılım İçin Bilişim” raporunun devamı niteliğinde olduğunu vurgulayan Karaca, şöyle konuştu:
“Atılım İçin Bilişim” raporumuzun kamu, özel sektör ve üniversiteler tarafından kaynak ve referans olarak kullanılmış olmasından, bilişim sektörümüzün gelişmesinde raporda ortaya koyduğumuz politika önerilerinden yararlanılmış olmasından mutluluk duyuyoruz. Türkiye geçtiğimiz 5 yılda “Dijital Ekonomiye Dönüşüm” konusunda önemli adımlar attı. Ancak Türkiye’nin bu alanda kat ettiği mesafeyi, diğer ülkeler ile karşılaştırdığımızda hak ettiğimiz yerden oldukça geride olduğunu üzülerek tespit ediyoruz.

DAHA HIZLI OLMALIYIZ
Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) her sektörde ve toplumun her alanında radikal değişikliklere yol açmıştır ve açmaya devam etmektedir. Yeni teknolojiler; doğal kaynaklar, finansman ve insan kaynaklarının kullanımında getirdiği yeniliklerle, sürekli bir değişime ve iyileşmeye neden olmaktadır. Bütün bu değişimler uyum sağlayabilecek insanlar, kurumlar ve ülkeler için muazzam fırsatlar ortaya çıkarmaktadır.
Dijital Ekonomiye dönüşüm 4 ana başlıkta incelenebilir: Altyapı, Ar-Ge, Kamu ve Özel sektörde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılması, toplumda bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılması. Türkiye, raporda incelenen OECD ve AB ülkeleri arasında bu faktörler itibariyle son 5-6 ülke arasında yer almaktadır.
Türkiye, son beş yılda Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörleri (BİTS) altyapısını geliştirmiştir ve özel sektörde BİT kullanımında gelişme kaydetmiştir. Kamunun altyapı oluşturmada ve e-devlet hizmetlerinin kalitesinde sağlamış olduğu gelişme, BİT’in özel sektör ve toplum tarafından daha yaygın olarak kullanılması için önemli olmuştur.
Türkiye’de BİTS’in toplam özel sektör katma değeri, istihdamı ve yatırımları içerisindeki payı OECD ülkelerinin oldukça altında seyretmeye devam etmektedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı artarken, üretim kapasitemiz düşük kalmaktadır.

REKABET GÜCÜMÜZÜ ARTIRMALIYIZ

Türkiye’nin bilgi ve iletişim teknolojilerinde üretici olarak sergilediği performansın kullanıcı olarak sergilediği performansın gerisinde kalması, bu ürünlerde ithalatçı konumda olmasına sebep olmuştur. 
BİT ürünlerindeki küresel ticarette, gelişmekte olan ülkelerin rekabet güçlerinin daha hızla arttığı görülmektedir. Çalışmada kullanılan sabit pazar payı analizine (CSM) göre, BİT ticaretinde Çin ve Hindistan, pazar payını ve rekabet gücünü artırabilmişken Türkiye’nin yanısıra, AB ülkeleri ile Brezilya ve Singapur, pazar payını ve rekabet güçlerini kaybetmişlerdir.

DİJİTAL EŞİTSİZLİKLERİ GİDERMELİYİZ

Çalışmada yer alan ülkelerarası karşılaştırma bulguları, Türkiye’nin dijital devrimin yarattığı başlıca tehditlerden olan eşitsizliklerin derinleşmesinde risk altında olan ülkelerden birisi olduğuna da işaret etmektedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımında küçük-büyük işletmeler arasındaki eşitsizliğin yanısıra kadın-erkek, yaşlı-genç, eğitimli-eğitimsiz bireyler arasında da büyük farklılıklar vardır. Kadın-erkek bireyler arasında bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımındaki eşitsizlik, Türkiye’de yüksektir. Ayrıca gençlerin bilgisayar ve internet kullanımında sosyal medya uygulamaları haricinde diğer ülkelerdeki yaşıtlarına oranla geride kaldıkları görülmektedir.”

POLİTİKA ÖNERİLERİ

TÜBİSAD Başkanı Karaca,, Türkiye’de BİT sektörünün büyümesi ve Türkiye’nin diital ekonomiye dönüşümünün hız kazanması için TÜBİSAD’ın politika önerileri geliştirdiğini belirterek,  şöyle devam etti:

“Politika önerilerimizi dile getirmeden önce özellikle iki konunun önemine yeniden dikkat çekmek istiyoruz:

• Dijital ekonomi stratejilerini ve politikalarını yönlendiren bir yönetişim modeli ve yapılanması zorunludur. Bu yapı sadece bir topluluğu değil, tüm toplumu; sadece bir sektörü değil tüm sektörleri; sadece bir kamu kurumunu değil tüm kamu kurumlarını kapsayıcı ve denetleyici sorumlulukta olmalıdır.

• Dijital değişimin yönetimi, koordinasyonu ve etkinliği devletin en üst seviyede ve rolde bu konuyu sahiplenmesi ile  ilgili mevzuat ve kanunlarla desteklenmesiyle mümkün olacaktır.  

TÜBİSAD olarak biz, acil eyleme geçmesi gereken politikaları dört ana başlıkta değerlendiriyoruz:

• BİT sektöründe özel Ar-Ge harcamaları artırılmalıdır.
• BİT sektöründe patent başvuruları teşvik edilmelidir.
• BİT uzmanlarının istihdamı teşvik edilmelidir.
• BİT sektöründe girişimcilik ekosistemi geliştirilmelidir.
• BİT sektöründe teknoloji ürün ve hizmet ihracatının artması hedeflenmelidir.
• Teknolojide, yurtdışına bağımlılığı azaltacak, ürün/hizmet ikamesi modelleri öne çıkarılmalıdır.
•  Kurumsal şirketlerin, yeni nesil girişimler ve çözümlerine erişim sağlayabildiği ve bu vasıta ile gelişimlerini hızlandırabildiği modeller üzerinde çalışılmalıdır.

• Dijital ekonomiye uyumlu insan kaynağı gelişimi hızlandırılmalıdır.
• Erken evre eğitim sistemi; merak duygusunu, sorgulamayı ve algoritmik düşünceyi önceliklendirmelidir.
• Kod yazma gibi teknoloji becerileri erken evre eğitim sistemine girmelidir.
• Yerel dijital içerik üretimi, özel eğitim programları ve desteklerle teşvik edilmelidir.
•  E-devlet hizmetlerinin kapsamı hızla genişletilmeli ve vatandaşlar tarafından kullanılması özellikle teşvik edilmelidir.
•  Yaşlı ve dezavantajlı grupların dijital dönüşümü hızlandırılmalıdır.
• Nitelikli, özellikle dijital yetkinlikleri yüksek kişileri ülkemize çekecek göçmen politikaları geliştirilmedir.

• Sanayi, hizmetler ve tarım sektörlerinde dijital (Bulut Bilişim, Sanayi 4.0, Nesnelerin İnterneti ve Yapay Zeka) altyapı yatırımları teşvik edilmelidir.
• KOBİ’lerde BİT kullanımının artırılması için önlemler alınmalıdır.
• E-ticaret, Mobil ticaret yatırımları artmalıdır.
• Bilgi güvenliği yatırımları artmalıdır.
• BİT alanında kadın istihdamı teşvik edilmelidir
• Yeni nesil iş modellerine yatırım yapabilecek ve yönetebilecek beşeri sermaye oluşumları hızlandırılmadır
•  Yeni nesil iş modellerine ve teknolojilerinde girişim yatırımları artmalıdır.
• Artan enerji ihtiyacına yönelik özel sektör yatırımları artmalıdır.
• Verilerin erişimi ve paylaşımı kolaylaştırılmalıdır.

• İletişim altyapısınının daha da güçlendirilmesi için, telekom sektöründe yatırımlara devam edilmesi ve yatırımların sürdürebilirliği desteklenmelidir.
• Talebin artırılmasının, genişbantın yaygınlaşmasının vazgeçilmez bir unsuru olmasından hareketle, mobil ve sabit genişbant penetrasyonunu artırmaya yönelik adımlar atılmalıdır.
• Bilgisayar ve internet kullanımının özellikle gençler, kadınlar, yaşlılar ve düşük eğitim seviyelerinde yaygınlaştırılması için önlemler alınmalıdır.
• İnternete erişim özgürlüğüne yönelik kısıtlamalar AB ile uyumlu hale getirilmelidir.
• Siber güvenlik risklerine yönelik yerli yazılım ve teknoloji yatırımları teşvik edilmelidir.
• Girişim Sermayesi alanındaki finansal kaynak eksikliği, kamu kaynakları ile desteklenmelidir.
• Özel sektör ve bireysel yatırımcıların yeni iş modellerine ve teknolojilerine yatırımları kolaylaştırılmalıdır.
• Girişim Sermayesi alanındaki finansal kaynak eksikliği, kamu kaynakları ile desteklenmelidir.
• Özel sektör ile rekabet eden kamu kurumlarının rekabete aykırı iş modelleri benimsemelerinin önüne geçilmelidir. 
• Kamu ve özel sektörün ortak veri kullanımı ve paylaşımı sağlanmalıdır.
• BİT üzerindeki vergi yükü düşürülmelidir.
• Yerli yazılım ve yerli içerikle ilgili kısa ve uzun dönemli planlar yapılmalıdır.”

Karaca, TÜBİSAD’ın ‘’Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü’’ raporunun ve politika önerilerinin takipçisi olacağını belirtti. Ayrıca; üyeleri ile birlikte geçmişte olduğu gibi bugün ve gelecekte de Türkiye’de BİTS’in gelişimi ve ülkenin uluslararası rekabet gücünün artışı için kamu, özel sektör ve STK lar ile birlikte çalışmalarını sürdüreceğini söyledi.

TÜBİSAD Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü Raporuna buradan, raporu hazırlayan Doç. Dr. Ümit İzmen’in sunumuna
buradan, Doç. Dr. Yılmaz Kılıçaslan’ın sunumuna ise buradan ulaşabilirsiniz.